Ditjes – Robert Giesberts

Terneuzen

Het NRC bracht zaterdag een mooi artikel over de hasjkoning van Terneuzen. Treffende titel: skiën op wiet. Met hulp van de gemeente had de ondernemer jaren geleden een locatie mogen ontwikkelen. Hier kon hij een winkel starten die trekken had van een franse super marché in de perifeer van de stad. En één waar naast hasjverkoop ook ruimte was voor een restaurant en een café. De tent trok jaarlijks 900.000 klanten. In Terneuzen allen toeristen geheten.
Voor de gemeente was daarmee de ‘ overlast’ van de toeristen gekanaliseerd. En legaal was het in zoverre het de voordeur van de hasjsuper betrof. De achterkant, waar de hasj afgeleverd wordt, was niet legaal en werd doelwit van jagende politiemensen. De keuze van de gemeente om naast hasjverkoop ook een café en restaurant toe te staan is een unieke in Nederland. Wat het motief van de gemeente hierin was bleef onvermeld.
Alles bij elkaar werd de ondernemer snel vele miljoenen rijker. Geld dat hij als een stille vennoot vervolgens besteedde aan een skibaan in Terneuzen met nog enkele wellnesvoorzieningen erbij. Dat de ondernemer zijn geld hieraan uitgaf was voor de gemeente nieuw. Betrokkenen zeggen echter dat de gemeente wel degelijk er bijtijds van wist. Het gevolg was politieke consternatie maar geen bestuurder die er nog wat aan kon (of wilde) veranderen.
Dit artikel vond ik een mooie beschrijving van de dilemma’s waar lokale besturen mee worstelen. En hoe kwetsbaar hun keuzes en handelen zijn. Goed doen door overlast ‘ te parkeren’ , maar dit op een dubieuze wijze doen die één ondernemer een monopolie verschaft met unieke bijbehorende privileges. Vervolgens goed willen doen door toeristen ook andere redenen te geven naar Terneuzen te komen, maar dit op een niet transparante wijze organiseren. Is algemeen een probleem met publiek-private samenwerking. En bovenal komt uit het artikel de suggestie naar voren dat Terneuzen (en dan gaat het om menselijk handelen) willens en wetens voordelen heeft gegund aan de ondernemer. Integriteit van handelen is zo ook aan de orde.
Het artikel draagt als ondertitel opkomst en ondergang van de grootte coffeeshop van Nederland. Ik werd gaandeweg nieuwsgierig naar dat andere verhaal over de curieuze stappen van de gemeente. Zou de Terneuzense gemeenteraad die nieuwsgierigheid ook hebben of niet?

Bonus

Mijn bonus dit jaar bestaat uit de aanschaf van een iMac. Goede adviezen neem ik graag ter harte (zie ” Inleveren” ). En ik moet zeggen, na nog geen 24 uur eigenaarschap, heb ik maar één conclusie: internetten en computeren is weer feest! Al dat gepiel en gezeur van Windows met zijn voortdurende updates, waarschuwingen, bugs en geheugentekort laat ik als een nachtmerrie achter mij. Ik begrijp wat ik aan het doen ben en van wat ik niet begrijp heb ik het zekere gevoel dat ik het (als ik ernaar op zoek ga) het spoedig wel zal begrijpen. Natuurlijk, Apple is niet goedkoop, mar hoe duur zijn jaren van stressvolle momenten als de PC weer niet doet wat je wilt dat ‘ ie moet doen? En ik was ook wel toe aan een bonus, zo voel ik het ook. Je moet ergens weer blij van worden als er structureel aan je gemoedstoestand wordt geknaagd. Nu is een nieuwe iMac daar niet de enige uitweg in. Dat zou de bonus wel in een heel kil daglicht zetten. Een wandeling in de voorjaarszon is net zo goed een bonus. Of een overheid die ervoor zorgt dat je bij je bank kan werken. Ik begrijp echter dat dat bij de ondernemingsraad van de ING anders wordt gezien. Voor hen is de redding van de bank een vanzelfsprekendheid, zoals je je naasten naar de dokter brengt als ze ziek zijn. Het is een houding die van hoogmoed getuigt. Deemoed is passender. Een dagje vrij in mei als bonus om te genieten van het mooie weer. Desnoods een iMac, voor bijzondere gevallen. Het kan zo veel anders.

Inleveren

Vandaag mijn kamersleutel en toegangspas van het stadhuis ingeleverd. In politieseries zijn dat klassieke scenes: badge en pistool worden lijdzaam of met heftig protest, maar altijd met groot ongenoegen, afgestaan. Bij mij verliep het ontspannen. Niet lijdzaam, maar berustend.
Vervolgens enkele boeken gekocht en me georiënteerd op een nieuw aan te schaffen desk top. De huidige is van de gemeente, drie jaar oud (is geloof ik seniorenleeftijd in PC-land) en gaat retour. Ik deed in de computerzaak nog een poging tot het verkrijgen van deskundig advies. Ik stede waarschijnlijk de moeilijkste vraag waar de ene desk top nu in verschilde ten opzichte van een nevenstaand apparaat. De medewerkster wees me op de productinfo en las voor dat de één een geheugen van 2 Gb had en de ander 4 Gb. De impact van die verschillen op mijn gebruiksgemak als computeraar wisst ze niet meer in te kleuren dan met de melding: “Hij is sneller.”
Thuis belde AD/UN mij omdat ze bezig zijn met een reconstructie. Voerde mij weer ver weg van de PC-overpeinzingen die net zo aangenaam mijn gedachten bepaalden. Merkte tijdens het gesprek wel dat er eigenlijk geen vragen zijn waar ik geen of slechts een gezocht antwoord op heb. Het handelen en de keuzes in de voorbije maanden, weken zijn goed doordacht geweest. Is dan mijn conclusie. Was dat niet zo, dan had ik dat in al dat napraten gemerkt doordat ik vragen voorgelegd kreeg die voortkwamen uit een zichtspunt waar ik nog niet het bestaan van had vermoed. Nee, het is een kloppend verhaal, al met al. Waard én nodig om te blijven vertellen.

Nieuws

Fijn dat ik de 5 minuten installatie toch in een twee maanden tijd heb gedaan. Dat zegt alles over mijn beperkte kennis en kunde in deze nieuwe wereld (nog steeds) en niets over het programma WordPress dat ik gebruik. Een 5,5 geef ik mezelf. Gelukkig ben ik meer bedreven in andere zaken.

Reëel

Dat een kredietcrisis over geld gaat is een associatie die ik wel kan maken. Het is uiteraard ook mogelijk dat er sprake is van een gebrek aan politiek krediet wat leidt tot een crisis. Die hebben echter (gelukkig) nooit de impact van dé kredietcrisis. Er is nu echter ook sprake van een valutacrisis. En dat gaat ook over geld, maar dan over de waarde van de muntsoorten zelf. Het wordt wel ingewikkeld zo. Want inmiddels, zo heb ik geleerd, slaat de financiële crisis over op de reële economie. Wat de banken doen is dus niet reëel en economisch waardevol? Waar begint reële economie dan en stopt het?
Op deze vragen heb ik nog geen antwoord gelezen. Het zal er in de overvloed aan artikelen over dé crisis best wel bij hebben gezeten. Nadenkend, wordt het allemaal nog vreemder. Als iets niet reëel is, is het irreëel. En wat irreëel is doet er niet toe. Dus wat banken en verzekeraars deden deed er, economisch gesproken, niet toe. Dus, zou je denken, een crisis in die sector, daar merken we niet zo veel van. Tsja, de media bericht van wel.
Les: ik had beter moeten opletten bij economie op school. Maar, laat ik reëel zijn, ik weet niet of ik er nu dan meer van zou hebben begrepen.

Troonrede

Gisteren voor het eerst in mijn leven live een glimp van de gouden koes opgevangen. De colleges van de grote vier steden, afgekort tot G4, haddden zich verzameld in een bovenzaal van de stadsschouwburg. Door boombladeren heen hadden we vanaf een pittoresk en daarmee ook weinig omvangrijk balkonnetje zicht op de stoet. Ik heb niet gezwaaid. Ik zeg het er maar direct bij. Wel geluisterd, naar wat de koningin even later als troonrede voordroeg. Daar was ik niet erg van onder de indruk. Veel platitudes, zaken die prioriteit blijven, leefbaarheid van wijken is belangrijk, vrede en veiligheid is ook belangrijk. Maar goed kritiek over gebrek aan inhoud van een troonrede is net zo traditioneel als de hoedjes. Het blijft, zo merkte ik wel, ingewikkeld zo een verhaal goed voor te lezen. Ik ving althans soms woorden op die mij vreemd voorkwamen. Zo hoorde ik de koningin opeens zeggen “We sturen verslaafden met drank naar de zorg.” Daar denk je dan even over, is dat een aannemelijk nieuw beleid? Worden verslaafden zo beter hanteerbaar? Tot het kwartje valt dat ze natuurlijk ‘drang’ heeft gezegd.
Als G4 kwamen we niet direct toe aan een diepgaande analyse van de kabinetsplannen. Dat gebeurt over enkele weken. Dan zijn al die zinnen van de troonrede gearchiveerd en gaat over over de begrotingsstukken en harde getallen. Wat beklijft van gisteren is die eerste glimp van de gouden koets en dit weblogbericht.

Dull

Een weblog bijhouden vereist discipline, inspiratie en tijd. Daar heeft het me aan ontbroken, de afgelopen tijd. Terwijl het toch bepaald niet zo is dat er niks gebeurt en niks te vertellen valt. Never a dull moment; ik begin die beroemde zinsnede steeds beter te doorleven. Maar welke drukte hier in het stadhuis ook ontstaat, het is een andere drukte dan veel inwoners meemaken die door de stad van A naar B gaan. Het ‘investeren in de openbare ruimte’, een belangrijk onderdeel van het huidige beleid, is dit jaar, dezer maanden en dagen, zeer merkbaar voor veel bezoekers en bewoners. Een nieuw rioolgemaal, een nieuwe fundering en asfaltlaag van een autoweg, een brug die wordt vernieuwd, het gebeurt en vaak tegelijk. Dat levert een hoop verstoringen op: van vaste patronen in routes, van verwachtingen over reistijden, van verkeersgedrag. En verstoringen worden zelden met gejuich begroet. Dat een asfaltweg niet voor eeuwig ligt maar af en toe vernieuwd moet worden mag feitelijk juist zijn, het is een waarheid die pas acceptabel is als men er maar geen last van heeft. Maar ja, daar kan niet aan tegemoet worden gekomen. En zo is er ook voor veel inwoners en bezoekers dezer dagen never a dull moment.

Postzegel

Vandaag voegde ik me bij het loket van het postkantoor voor een postzegel. Geen ongebruikelijke reden, zo denk je. Wel dus, want losse postzegels worden niet meer verkocht; alleen per tien kon ik in het bezit geraken van de door mij gewenste postzegel. Koppelverkoop heet zoiets al zal er ten burelen van TNT of TPG of hoe de eigenaar van het postkantoor tegenwoordig heet vast een ander etiket voor bestaan.
Ik ben nu dus ongevraagd negen postzegels rijker. Die kan ik opbergen en vergeten of meteen nuttig aanwenden en kaartjes versturen. Naar mensen van wie ik de afgelopen weken heel veel kaartjes heb ontvangen. Vaak roze kaartjes met mooie teksten en waar mijn gang nu vol mee hangt. Of ik stuur negen kaartjes naar negen mensen die al op vakantie zijn. Om het eens een keer anders te doen: fijne vakantie gewenst, geniet ervan, rust lekker uit, hier regent het en bij jou?
Maar ik ga dat allemaal niet doen. Dat korte termijnsucces gun ik TNT of TPG of hoe die eigenaar van het postkantoor ook heet niet. Ik hou die negen zegels voorlopig lekker zelf en doe net of ik ze vergeet.

Uitleggen

Beleid moet je uitleggen. Dat is een veel voorkomende opvatting bij bestuurders. Mijn hoop daarbij is dat het een misvatting is: goed beleid behoeft hooguit een toelichting. Goed beleid verkoopt zichzelf. Vast niet bij iedereen, maar bij een betekenisvolle meerderheid. Alleen is het vaak zo moeilijk erachter te komen of die meerderheid het inderdaad ook steunt, dat beleid. Vaak is er namelijk sprake van een zwijgende meerderheid. Voor mij is het moeilijk te oordelen of een krantenbericht of een boze brief de mening van een eenling of van een meerderheid vertolkt. Om uit dat dilemma te geraken of te blijven is het belangrijk veel en vaak met bewoners contact te hebben. En een goed bestuurder weet dan in te schatten hoe het beleid zal vallen. Ik zou willen dat het zo eenvoudig was.
Hoe dan ook, ik heb deuken en glanssplekken gescoord. Zo leer je het denk ik ook, met vallen en opstaan. Beleid dat vooral uitkomst is van compromissen kent een hoog uitleg-gehalte. En Uitleg is getrouwd met Onbegrip. Dan roepen dat iedereen zo veel klaagt, zoals Balkenende deze week deed, komt niet echt aan. Meer onbegrip is eerder het resultaat, meer uitleg is nodig.

Retro

Afgelopen dinsdag meldde de krant dat huisartsen overwegen hun witte jas weer aan te trekken. Dat vind ik een mooi teken des tijds. Het vrijgevochtene van de jaren zeventig en de beeldenstorm op symolieken en statusdragers verdwijnt tot ver achter de horizon. Wat zich manifesteert is de behoefte aan zekerheden. Waar eindigt deze retro-trend? Ook al langer gaande via leefregels, retro-architectuur, jaren vijftig designs, gezinsbezoekers en publieke debatten over normen en waarden in het publieke domein. Zeggen alle kinderen straks weer U tegen hun ouders, dragen onderwijzers een onderwijzerspak en wordt de strafmaat voor kleine delicten fors verhoogd? Nee, dat zal niet gebeuren. De wereld is er met migratie en internet te veel door veranderd. De vrijheid die in de voorbij decennia is verkregen wordt als een groot goed gekoesterd. Ook al gaat niet ieder er even sociaal mee om. Onmiskenbaar is echter een algemeen gedragen wens tot structuren en vertrouwde patronen. Er is draagvlak voor disciplinering en intensieve (electronische) controle van de openbare ruimte. Vrijheid & Blijheid, ja, maar in een glazen potje. En dus trekken de huisartsen hun witte jas aan, want mondigheid is een groot gewonnen goed van de voorbije decennia, maar normerend, statusbevestigend optreden mag ook weer.