China en EU moeten elkaar vinden om de schuldencrisis te overkomen. Dat is de drijfveer vanuit de Europese perceptie. De Chinese drijfveer is niet duidelijk. Hierover wordt her en der wat geprojecteerd, van handelsbelangen tot mondiale status, maar de Chinese leiders houden de kaarten voor de borst. Is dat ook de wijze waarop het spel gaat?
Er is veel onbekendheid en onwennigheid tussen de beide grootmachten. Op handelsgebied mag er al veel kennis zijn vergaard over zakendoen, op politiek gebied is die kennis er nauwelijks. Wellicht kan de start van de kennisontwikkeling gedateerd worden op begin zeventiger jaren, toen Nixon en Kissinger naar China vlogen om er Mao te ontmoeten. Sindsdien is de politieke cultuur in China vermoedelijk veranderd, maar veel pijlers zullen nog gewoon staan. Weet Sarkozy daar voldoende van af, als hij dineert met president Wu om te praten over Chinees geld voor armlastig Europa? Gezien de resultaten tot dusver lijkt het erop van niet. Ook de ECB is inmiddels frequent bezoeker van het Chinese ministerie van Financiën. Zonder resultaat, tot dusver. Voor zover wij als publiek geïnformeerd worden. Die informatie is op zichzelf al weer geld waard gezien de grilligheid van de financiële markten. Elk verkeerd woord of positief gegeven heeft grote invloed.
Een spoedcursus Chinese politiek voor de EU- en ECB-leiders, inclusief de cultureel bepaalde omgangsvormen, lijkt me daarom van groot belang. Dat moet tussen alle ‘red de euro’-activiteiten door kunnen. De eurocrisis dwingt de EU-landen zo niet alleen tot meer politieke unievorming, maar ook tot een drastische heroriëntatie op de wereldpolitiek. Waarin inlevend en fijngevoelig omgaan met de Chinese politiek een essentiële vereiste is. En Europa haar vaak eenzijdige benadering (wat kun je voor ons betekenen) opzij moet zetten.
Ik ben benieuwd of de EU-leiders deze draai gaan maken en of ze een nieuwe benadering van China tot bloei weten te brengen. Dan zou na het beroemde historische keerpunt van Nixon, er veertig jaar later een EU-equivalent naast worden gezet. Wie gaat het doen? Sarkozy, Merkel of toch Van Rompuy? Wie is het meest chinees?
